Zmiany w programie „Czyste Powietrze” od 2025 roku – co warto wiedzieć?
Program Czyste Powietrze to największy w Polsce system wsparcia właścicieli domów jednorodzinnych w zakresie poprawy efektywności energetycznej i wymiany nieekologicznych źródeł ciepła. Od 31 marca 2025 roku zaczęła obowiązywać jego nowa odsłona, która wprowadza szereg istotnych zmian. Poniżej omawiamy najważniejsze z nich.
Większy budżet i stabilne finansowanie
Nowa edycja programu ma zapewnione solidne finansowanie – zasilono ją środkami z Funduszu Modernizacyjnego w wysokości 10 miliardów złotych bezzwrotnych dotacji. Dzięki temu program będzie bardziej przewidywalny i stabilny, a beneficjenci mogą liczyć na długoterminowe wsparcie.
Dofinansowanie zależne od dochodu
Pomoc kierowana jest przede wszystkim do gospodarstw o najniższych dochodach, w których ryzyko ubóstwa energetycznego jest największe. Wprowadzono trzy progi wsparcia:
- Poziom podstawowy – dofinansowanie do 40% kosztów netto (dla osób z dochodem rocznym do 135 000 zł).
- Poziom podwyższony – do 70% (dochód miesięczny do 2 250 zł na osobę, a w gospodarstwach jednoosobowych do 3 150 zł).
- Poziom najwyższy – nawet do 100% (dochód miesięczny do 1 300 zł/os. lub 1 800 zł w jednoosobowych gospodarstwach, dodatkowo budynek musi być szczególnie energochłonny – powyżej 140 kWh/m² rocznie).
Takie rozwiązanie ma zapewnić, że dotacje trafiają tam, gdzie są najbardziej potrzebne.
Audyt i świadectwo energetyczne – obowiązkowe dokumenty
Każda inwestycja w programie od 2025 roku musi być poprzedzona audytorem energetycznym, a po jej zakończeniu konieczne jest wykonanie świadectwa charakterystyki energetycznej. Oba dokumenty muszą zostać przygotowane przez osoby posiadające odpowiednie uprawnienia. Koszt ich wykonania można uwzględnić w rozliczeniu dotacji – przewidziano wsparcie do 1 600 zł.
Operatorzy – pomoc krok po kroku
Nowością jest ogólnopolski system operatorów, czyli instytucji (np. gminy, WFOŚiGW), które wspierają beneficjentów na każdym etapie programu.
- Dla osób ubiegających się o prefinansowanie lub najwyższy poziom dotacji pomoc operatora jest obowiązkowa.
- W przypadku pozostałych poziomów – opcjonalna, ale zalecana, bo ułatwia formalności.
Operatorzy mają przejąć ciężar przygotowania dokumentów i kontaktów z instytucjami, co znacząco upraszcza proces.
Prefinansowanie – zaliczka na start
Beneficjenci o niższych dochodach mogą skorzystać z prefinansowania, czyli otrzymać zaliczkę do 35% kosztów kwalifikowanych jeszcze przed rozpoczęciem inwestycji. To rozwiązanie ułatwia rozpoczęcie prac osobom, które nie mają własnych środków na wyłożenie całej kwoty.
Podsumowanie
Zmiany w programie „Czyste Powietrze” od 2025 roku oznaczają bardziej przejrzyste zasady, większe wsparcie dla najuboższych oraz obowiązek dokładniejszej analizy energetycznej budynków. Dzięki temu inwestycje mają być lepiej dopasowane do realnych potrzeb, a ich efekty – bardziej trwałe i mierzalne.
Jeśli planujesz skorzystać z programu, pamiętaj o obowiązkowym audycie, świadectwie energetycznym i możliwościach prefinansowania. To najlepszy moment, by zaplanować modernizację domu i obniżyć rachunki za ogrzewanie.
